بررسی انتقال رقابتی برخی کاتیونهای فلزات سنگین با استفاده از لیگاندهای درشت حلقوی و مطالعه انتقال انتخابی کاتیون نقره با استفاده از یک لیگاند سنتزی جدید به عنوان حامل از طریق غشاهای مایع آلی

انتقال رقابتی کاتیونهای فلزی ، کادمیم،نقره، روی،مس، کبالت، کروم و سرب با لیگاندهای سنتزی 4،1-دی اکسا- 7،10-دی تیا سیکلو دودکان-2،3-دی اُن(]) ،5،12-(دی فنو کسی متیل)-1،4-دی اکسا-7،10-دی تیا سیکلو دودکان-2،3- دی اُن (ii) و لیگاندهای 4-نیتروبنزو-18-کرون-6 (nb-18c6) و دی آزا-18-کرون-6 (da-18c6) به عنوان حامل با استفاده از حلالهای آلی کلروفرم (chcl3)، دی کلرومتان(dcm)، دی کلرواتان (1,2-dce) و نیتروبنزن (nb) و مخلوط دوتایی حلالهای کلروفرم-دی کلرومتان (chcl3-dcm) و کلروفرم- نیتروبنزن (chcl3-nb) مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنین انتقال رقابتی این کاتیونها توسط لیگاند سنتزی 6،7،9،10،17،18،19،20،21،22-دکا هیدرو دی بنزو[h,r][1،4،7،11،15] تری اکسا دی آزا سیکلو نانو دسین-23،16- دی ان (iii) از طریق غشاهای کلروفرم، دی کلرومتان، 1،2- دی کلرواتان، نیتروبنزن و نیترومتان (nm) نیز مورد بررسی قرار گرفت. فار آبی منبع شامل مخلوطی از کاتیونهای مذکور با غلظت یکسان است که به وسیله یک محلول بافری شامل ch3coona/ ch3cooh با ph= 4/9رقیق گردید. فاز آبی دریافت کننده حاوی محلول بافری hcoona/hcooh با ph=3 است و فاز غشاء مایع نیز محتوی یک لیگاند در حلال آلی می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که انتخابگری و بهره انتقال برای کاتیونهای مذکور با ماهیت لیگاند درشت حلقوی تغییر می کند. بیشترین انتقال در حضور لیگاندهای (i) و (ii)، برای کاتیون نقره و در حضور لیگاند nb-18c6 برای کاتیون سرب مشاهده شد. داده های حاصل از بررسی انتقال رقابتی کاتیونهای مذکور نشان دادند که طبیعت حلال آلی که به عنوان فاز غشائی استفاده می گردد، بر بهره انتقال موثر می باشد. به طوری که ترتیب افزایش بهره انتقال برای کاتیون نقره در حضور لیگاند (i) به صورتdcm > nb > chcl3 > 1,2-dce و اما در حضور لیگاند (ii) به ترتیب: dcm > chcl3 > 1,2-dce > nb مشاهده گردید. بهره انتقال برای کاتیون سرب در حضور لیگاند nb-18c6 در حلالهای آلی مورد استفاده به ترتیب: dcm > nb > 1,2-dce > chcl3 به دست آمد. در سیستم دو جزئی کلروفرم-دی کلرومتان یک رفتار خطی برای سرعت انتقال کاتیون نقره و کاتیون سرب نسبت به ترکیب درصد این مخلوط دو جزئی مشاهده شد، اما یک رفتار غیرخطی برای مخلوط دو جزئی کلروفرم-نیتروبنزن نیز به دست آمد. اثر طبیعت اسیدهای چرب از قبیل اسید استئاریک، اسید پالمیتیک و اسید اولئیک نیز بر انتقال رقابتی کاتیونها مورد مطالعه قرار گرفت. انتقال انتخابی کاتیون نقره از طریق غشاء توده مایع (blm) به وسیله لیگاند درشت حلقوی (ii) به عنوان حامل در حلال آلی دی کلرومتان به عنوان غشاء نیز مورد مطالعه قرار گرفت و تأثیر عوامل مختلف از قبیل غلظت لیگاند، اثر حلال آلی به عنوان فاز غشاء، ph فاز آبی منبع و فاز آبی دریافت کننده، ماهیت و غلظت عریان ساز در فاز آبی دریافت کننده، اثر اسید پیکریک به عنوان آنیون همراه با کاتیون در فاز آبی منبع، نوع و غلظت اسید چرب به عنوان سورفاکتانت در فاز آلی و زمان لازم بر روی بازدهی فرآیند انتقال کاتیون نقره مورد مطالعه قرار گرفت. در شرایط بهینه، بیشترین بهره انتقال برای کاتیون نقره از فاز آبی منبع به فاز آبی دریافت کننده در حضور تیوسولفات سدیم به عنوان عامل عریان ساز مناسب در فاز دریافت کننده و اسید پالمیتیک به عنوان سورفاکتانت در فاز غشائی بعد از 5 ساعت انتقال، %1± 81 به دست آمد.